อาการผมร่วงหลังผ่าตัด
อาการผมร่วงหลังผ่าตัดกระเพาะลดน้ำหนัก
สภาวะผมร่วงหลังผ่าตัดกระเพาะเพื่อลดน้ำหนัก มีรายงานอุบัติการณ์พบได้เฉลี่ยถึง 57% รายงานพบผู้หญิงมีความเสี่ยงมากกว่าผู้ชายเกือบ 4 เท่า เเละมักจะพบในผู้ป่วยอายุน้อย สามารถเจอได้หลังผ่าตัดประมาณสามเดือนจนถึงหกเดือน ซึ่งมีความสัมพันธ์กับน้ำหนักตัวที่ลดอย่างรวดเร็ว
สาเหตุ
‣ จากการที่น้ำหนักที่ลดอย่างรวดเร็ว ส่งผลต่อร่างกายเกิดภาวะเครียด(acute stress)โดยอาจจะไม่รู้ตัว มีผลต่อการเพิ่มระดับคอติซอล (cortisol release and substance P-mast cell pathway) คอติซอลหรือฮอโมนความเครียด (stress hormone cortisol) มีผลลดการสร้างเส้นผมโดยตรง ทำให้เซลผมอ่อนเข้าสู่สภาวะพักก่อนเวลา เกิดสภาวะผมร่วง (premature enter the resting phase)
‣ ขาดสารอาหารที่สำคัญโดยเฉพาะโปรตีน มีผลโดยตรงกับการสร้างโครงสร้างเส้นผม
‣ ขาดวิตามินบางชนิด โดยเฉพาะ สังกะสี (zinc) biotin (vitamin B7 or vitamin H) folic acid iron
‣ จากการที่น้ำหนักที่ลดอย่างรวดเร็ว ส่งผลต่อร่างกายเกิดภาวะเครียด(acute stress)โดยอาจจะไม่รู้ตัว มีผลต่อการเพิ่มระดับคอติซอล (cortisol release and substance P-mast cell pathway) คอติซอลหรือฮอโมนความเครียด (stress hormone cortisol) มีผลลดการสร้างเส้นผมโดยตรง ทำให้เซลผมอ่อนเข้าสู่สภาวะพักก่อนเวลา เกิดสภาวะผมร่วง (premature enter the resting phase)
‣ ขาดสารอาหารที่สำคัญโดยเฉพาะโปรตีน มีผลโดยตรงกับการสร้างโครงสร้างเส้นผม
‣ ขาดวิตามินบางชนิด โดยเฉพาะ สังกะสี (zinc) biotin (vitamin B7 or vitamin H) folic acid iron
คำแนะนำ
‣ ให้ทานอาหารกลุ่มโปรตีนให้ถึงประมาณ 60-70 กรัมต่อวัน โปรตีนจะมีมากในเนื้อสัตว์ ปลา ไข่ หรือ ในกลุ่มอาหารเสริมโปรตีนชงเหลวที่ไม่หวาน
‣ ทานวิตามินเสริมโดยเฉพาะ zinc biotin ร่วมกับวิตามินรวม(มักจะมี folic ผสมอยู่ด้วย)
‣ หลีกเลี่ยงการย้อมผม หรือการทำผมทุกชนิดที่มีการดึงรัดเส้นผม
‣ หวีผมเบาๆ ด้วยความนุ่มนวล ใช้แชมพูหรือครีมนวดที่อ่อนโยนของเด็ก
‣ ให้ทานอาหารกลุ่มโปรตีนให้ถึงประมาณ 60-70 กรัมต่อวัน โปรตีนจะมีมากในเนื้อสัตว์ ปลา ไข่ หรือ ในกลุ่มอาหารเสริมโปรตีนชงเหลวที่ไม่หวาน
‣ ทานวิตามินเสริมโดยเฉพาะ zinc biotin ร่วมกับวิตามินรวม(มักจะมี folic ผสมอยู่ด้วย)
‣ หลีกเลี่ยงการย้อมผม หรือการทำผมทุกชนิดที่มีการดึงรัดเส้นผม
‣ หวีผมเบาๆ ด้วยความนุ่มนวล ใช้แชมพูหรือครีมนวดที่อ่อนโยนของเด็ก
อาการผมร่วงมักจะกลับมาเป็นปกติภายใน 6-12 เดือนหลังผ่าตัด อย่างไรก็ตามถ้าปฎิบัติตัวตามคำแนะนำแล้ว และเกินหกเดือนหลังผ่าตัดไปแล้ว ยังไม่หายภาวะผมร่วงหรือมีอาการทางเล็บร่วมด้วย ควรปรึกษากับแพทย์เฉพาะทางด้านผิวหนังเพื่อวิเคราะห์หาสาเหตุอื่นๆเพิ่มเติมครับ
นพ.รพีพัฒน์ ถนอมเพ็ชรสง่า
MD FRCST ศัลยแพทย์ส่องกล้องชำนาญการพิเศษ Advanced laparoscopic & bariatric surgery
MD FRCST ศัลยแพทย์ส่องกล้องชำนาญการพิเศษ Advanced laparoscopic & bariatric surgery
References
Zhang W, Fan M, Wang C, Mahawar K, Parmar C, Chen W, Yang W; Global Bariatric Research Collaborative. Hair Loss After Metabolic and Bariatric Surgery: a Systematic Review and Meta-analysis. Obes Surg. 2021 Jun;31(6):2649-2659 Katsogridaki G, Tzovaras G, Sioka E, Perivoliotis K, Zachari E, Magouliotis D, Tasiopoulou V, Chatedaki C, Zacharoulis D. Hair Loss After Laparoscopic Sleeve Gastrectomy. Obes Surg. 2018 Dec;28(12):3929-3934
Zhang W, Fan M, Wang C, Mahawar K, Parmar C, Chen W, Yang W; Global Bariatric Research Collaborative. Hair Loss After Metabolic and Bariatric Surgery: a Systematic Review and Meta-analysis. Obes Surg. 2021 Jun;31(6):2649-2659 Katsogridaki G, Tzovaras G, Sioka E, Perivoliotis K, Zachari E, Magouliotis D, Tasiopoulou V, Chatedaki C, Zacharoulis D. Hair Loss After Laparoscopic Sleeve Gastrectomy. Obes Surg. 2018 Dec;28(12):3929-3934
- Copyright 2023 Doodee Center